به روز ترین مرجع فایل های فروشگاهی

آثار حقوقي الحاق ايران به موافقت نامه تريپس

آثار حقوقي الحاق ايران به موافقت نامه تريپس

مقدمه:

الف ) بيان موضوع :

در روزگاران كهن آثاري كه توسط يك انديشمند و يا هنرمندي پديد مي آمد تنها در محدودهاي جغرافيايي بسيار كوچك انتشار و توزيع مي شد و اين اثر تنها با انگيزه ارائه خدماتي هنري و فرهنگي صورت مي پذيرفت و هيچ يك از پديدآورندگان به چشم منافع مادي به آنها نگاه نمي كرد . با توسعه و گسترش قابل ملاحظه و بسيار سريع خلاقيت هاي فكري در چند قرن اخير و تحول شگرف در وسائل مخابراتي ، ارتباطاتي و رسانه هاي جمعي و انتقال ايده ها ، اختراعات و ابداعات به اقصي نقاط جهان در كمترين زمان ممكن ،قانون گذاران كشورها را بر آن داشت تا در برابر سودجويان ، منفعت طلبان و سارقان آثار فكري اقدام به تصويب قوانين ملي براي جلوگيري از متضرر شدن خالقان آثار فكري ، نمايد . مالكيت فكري كه زاييده انديشه و ذهن انسانها بوده و از تراوشات ذهني ارزشمند بشر محسوب مي گردد . بدين جهت كشورها در ادوار مختلف تاريخي با وضع قوانيني راه را بر سوء استفاده كنندگان از اين آثار تا حدودي مسدود نموده اند . كشور ايران در سال 1338 اولين قانون را در زمينه ثبت علائم تجاري به تصويب رساند ، كه اين قانون در دوره و زمان تصويب يكي از كارآمدترين و سخت گيرانه ترين قوانين در زمينه جلوگيري از تضييع حقوق مالكيت فكري محسوب مي شد .

طي دو دهه گذشته نيز قوانين متعدد ديگري به تصويب رسيده كه بيشترين توجه را در حوزه مالكيت صنعتي داشته و از جامعيت لازم در زمينه حقوق مالكيت فكري برخوردار نبوده است . همزمان با تصويب قوانين ملي ، جامعه بين الملل نيز به انحاء مختلف اقدام به پيش بيني قواعدي حقوقي و تصويب قوانين جامع براي حمايت از حقوق پديدآورندگان آثار فكري نموده اند . در سال 1883 معاهد پاريس و بدنبال آن معاهدات و كنوانسيون هاي برن و رم بر توسعه كمي و كيفي هريك نسبت به قوانين مافوق خود كامل تر و جامع تر عرضه شد . در نهايت اين معاهدات و با گفتگوهاي بيشترمیان كشورها ، حاصل نتايج دور اروگوئه موافقت نامه تريپس در حمايت از حقوق مالكيت فكري در سال 1994 صادر گرديد .

در حال حاضر جمهوري اسلامي ايران ، به تعدادي از اين معاهدات و كنوانسيونها پيوسته است ، اما عليرغم اينكه بسیاری از كشورها به موافقت نامه تريپس ملحق شده اند ، ايران تاكنون نيز از كشورهايي محسوب مي شود كه هنوز به اين موافقت نامه نپيوسته است . بي شك عضويت در يك موافقت نامه جهاني كه آثار و تبعات گسترده اي را در همه ابعاد داشته باشد ، نياز به انديشه و تدبير همراه با برنامه ريزي دقيق و اساسي و اهتمام ملي در بين تمام سطوح مديريتي و سازماني را مي طلبد . لذا مسئولين سياسي ، فرهنگي و اقتصادي بايد با تمام توان كارشناسي سازمان هاي ذيربط نسبت به بررسي وضعيت كشورهاي مختلف كه به موافقت نامه پيوسته اند و داراي قوانيني هم سنخ يا حداقل با كمترين تعارض با كشور ما هست را مورد بازبيني قرار دهند . باشد كه با چشماني روشن و تفكراتي ايده آل و تدابيري معقولانه از اين قافله جهاني عقب نيافتاده و از كشورهايي محسوب شويم كه در اين راه از صاحب نظران قرار گيريم . اين در حالي است كه ايران از نظر توليد علم ، پيشرفت صنعت و خلق آثار فكري يكي از كشورهاي خلاق در قاره آسيا مطرح مي باشد . از جهتي عدم قبول موافقت نامه تريپس ، باعث متضرر گشتن توليد كنندگان آثار علمي ، فني و هنري در بٌعد بين المللي خواهد شد . كشورهاي متعهد در مقابل اعتراض توليد كنندگان آثار فكري كشورهاي غير عضو به نشر آثارشان هيچ واكنشي را از خود نشان نداده و تعهدي در برابر آنها نخواهند داشت . در جامعه جهاني امروز ، هر كشور تلاش مي نمايد تا عنصري فعال در روابط بين دولتها و مجامع باشد . پذيرش و قبول موافقت نامه مي تواند نقش آفريني كشورمان را در يكي ديگر از مجامع نمايان نموده و مي تواند عاملي در جهت رعايت نظم عمومي و يكسان سازي قوانين فراملي باشد .

ب ) ضرورت ، اهداف و فواید انجام پژوهش:

تلاش جدي ايران براي پيوستن به سازمان جهاني تجارت(W.T.O) با وجود محاسن و معايب مختلفي كه خواهد داشت حركتي است لازم و اجتناب ناپذير ، زيرا ايران براي بدست آوردن سهم خود از اقتصاد جهان نمي تواند از اقتصاد جهاني به دور بوده و نظاره گر پيشرفت اقتصاد جهان باشد .

براي پيوستن به سازمان تجارت جهاني ، ايجاد تغييرات و اصلاحات قانوني و برقراري ساز و كارهاي مناسب جهت استفاده از مزيت هاي نسبي عضويت در اين سازمان ضروري بنظر مي آيد .

اكنون كه بحث عضويت ايران در سازمان جهاني تجارت (W.T.O) مطرح است و كشورهايي كه در نظر دارند عضو سازمان تجارتي شوند الزاما مي بايست حداقل استانداردهاي مربوط به حقوق مالكيت فكري را در قوانين ملي خود منظور كنند و براي نهايي شدن عضويت جمهوري اسلامي ايران در سازمان تجارت جهاني ، قبول موافقت نامه تريپس در قوانين ملي خود ميباشد . اما آنچه در خور توجه است ، پايه ها و مباني حقوقي و قانوني موجود مالكيت فكري در ايران است . بي شك بررسي دقيق و موشكافانه تمامي ابعاد موافقت نامه و هم چنين بررسي آثار حقوقي مثبت و منفي الحاق ايران مي تواند كمكهاي ارزنده اي را براي هيأت هاي مذاكره كننده و قانون گذار بگشايد . مسئولين محترم سياسي ، اقتصادي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران بايد با تمام توان كارشناسي خود ، در همه سطوح سازماني نسبت به بررسي وضعيت كشورهاي مختلف ملحق شده را بررسي و دقت موشكافانه به تعمق بيشتر بپردازند . مزايا ، محاسن و معايب تمام بخش ها را با قوانين جاري و حقوق اسلامي كه از منابع غني حقوقي محسوب مي گردد ، مقايسه و تدابير معقولانه اتخاذ تا از قافله پوياي كشورها نه تنها عقب نمانده بلكه بتوانيم داراي ايده و نظر در جامعه جهاني باشيم .

ج ) پیشینه تحقیق

موضوعي كه در اين پژوهش بدان پرداخته ايم داراي خصائص خاص ميباشد كه : اولاٌ آنچه كه تاكنون در حوزه موافقت نامه تريپس بدان پرداخته شده است ، آثار اقتصادي الحاق بوده و كمتر به پيامدهاي حقوقي و آثار و تبعات مثبت و منفي الحاق توجه شده است و اگر هم بياني در اين زمينه شده بسيار مختصر بوده است . ثانياٌ فقر منابع فارسي و عدم نشر كتب و عدم دسترسي به منابع معتبر وغني ميباشد . متاسفانه تاكنون از طرف دانشجويان مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري نيز توجهي نشده و تحقيقات مفصلي صورت نپذيرفته است . در بخش كتب ، انتشار آن به تعداد انگشتان دستان كمتر ميباشد ، بطوري كه پس از بررسي فراوان در بحث حقوقي آن تنها به اين كتب دست يافتيم : 1- بايسته هاي الحاق ايران به سازمان جهاني تجارت در زمينه حقوق مالكيت فكري توسط اساتيد ارزشمند آقايان دكتر امير هوشنگ فتحي زاده و دكتر وحيد بزرگي ؛ 2- سازمان جهاني مالكيت فكري ، بررسي مقايسه اي حقوق مالكيت فكري در سازمان جهاني تجارت و سازمان جهاني مالكيت فكري ، ترجمه دكتر وحيد بزرگي ؛ 3- حمايت از حقوق مالكيت فكري در سازمان جهاني تجارت و حقوق ايران نوشته دكتر امير ساعد وكيل ؛ 4– حقوق مالكيت معنوي اثر دكتر اسداله امامي ؛ 5- راهكارهاي الحاق ايران به سازمان جهاني تجارت اثر دكتر مهدي فاخري ؛ 6- مقدمه اي بر حقوق مالكيت معنوي نوشته دكتر سيد حسن مير حسيني

مقدمه .............. 1

بخش اول : كليات.................6

فصل نخست : مفاهيم .................7

مبحث نخست : مفهوم مالكيت فكري و انواع آن...7

گفتار نخست : تعاريف مالكيت فكري از دیدگاه حقوقدانان داخلی.7

گفتار دوم : تعاريف مالكيت فكري در كنوانسيون ها و معاهدات بين المللي.........9

مبحث دوم : تعريف زير شاخه هاي مالكيت فكري.................10

گفتار نخست : مالكيت ادبي و هنري......12

گفتار دوم : مالكيت صنعتي...................14

فصل دوم : تاريخچه مالكيت فكري..............16

مبحث نخست : مروري بر تاريخچه مالكيت فكري.................16

گفتار نخست : تاريخچه مالكيت فكري در جهان.......16

گفتار دوم : تاريخچه مالكيت فكري در ايران.............21

مبحث دوم : تاريخچه موافقت نامه تريپس..........23

فصل سوم : توصيف موافقت نامه تريپس......26

مبحث نخست : اهداف موافقت نامه تريپس........26

مبحث دوم : ويژگيهاي موافقت نامه تريپس.....27

مبحث سوم : ماهيت و ارتباط موافقت نامه تريپس با معاهدات قبل از خود29

گفتار نخست : ارتباط با كنوانسيون برن..29

گفتار دوم : ارتباط با كنوانسيون پاريس.31

گفتار سوم : ارتباط با كنوانسيون رم........33

گفتار چهارم : ارتباط با معاهده حقوق مالكيت فكري در مورد مدارهاي يكپارچه ..............34

فصل چهارم : اصول حقوقی حاكم بر موافقت نامه تريپس34

مبحث نخست : اصل رفتار ملي.......34

گفتار نخست : در موافقت نامه تريپس...34

گفتار دوم : در كنوانسيون پاريس............36

گفتار سوم : اصل رفتار ملي در قوانين ايران...............37

مبحث دوم : اصل دولت كاملة الوداد...................39

گفتار نخست : اصل دولت كاملة الوداد در موافقت نامه تريپس.....39

گفتار دوم : اصل دولت كاملة الوداد در قوانين ايران..41

مبحث سوم : اصل جلوگيري از سوء استفاده از حق................44

بخش دوم : آثار الحاق در حوزه مالكيت ادبي و هنري...................46

فصل نخست : اثرهاي قابل حمايت...............47

مبحث نخست : در قوانين ايران.......47

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس50

مبحث سوم : آثار الحاق...................54

فصل دوم : اثرهاي غير قابل حمايت.............59

مبحث نخست : در قوانين ايران.......59

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس59

مبحث سوم : آثار الحاق...................60

فصل سوم : حقوق پديدآورندگان..................61

مبحث نخست : در قوانين ايران.......61

گفتار نخست : حقوق مادي61

الف ) : ويژگيها.....63

الف 1 : قابليت نقل و انتقال......63

الف 2 : موقتي بودن..................64

ب ) : انواع حقوق مادي...........65

ب 1 : حق تكثير و انتشار.........65

ب 2 : حق پاداش و جايزه نقدي..................65

ج ) شرايط تخقق..67

گفتار دوم : حقوق معنوي (اخلاقی ) در قوانین ایران.70

الف ) : ويژگيها.....70

الف 1 : غير قابل نقل و انتقال..70

الف 2 : عدم محدوديت زماني و مكاني........70

ب ) : مصاديق.......71

ب 1 : حق ارائه و انتشار عمومی اثر.............71

ب 2 : حق انصراف (استرداد )..71

ب 3 : حق تماميت اثر...............71

ب 4 : حق دسترسي به اثر........72

ب 5 : حق ولايت بر اثر............72

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس74

گفتار نخست : حقوق مادي74

الف ) : انواع حقوق مادي........74

الف 1: حق تكثير و انتشار........75

الف 2 : حق تعقيب...................76

الف 3 : حق اجاره.76

ب ) شرايط تخقق.77

گفتار دوم : حقوق معنوي...78

مبحث سوم : آثار الحاق...................80

فصل چهارم : مدت حمايت......83

مبحث نخست : در قوانين ايران.......83

گفتار نخست : در حقوق مادي..............83

الف ) در اثرهاي عمومي...........83

ب ) در اثرهاي مشترك............84

ج ) در اثرهاي بي نام يا با نام مستعار...........85

د ) در آثار عكاسي85

ه ) در اثرهاي سفارشي..............86

و ) در نرم افزارهاي رايانه اي...87

گفتار دوم : مدت حمایت در حقوق معنوي...............87

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس87

گفتار نخست : در حقوق مادي..............87

الف ) در اثرهاي عمومي...........87

ب ) در اثرهاي مشترك............88

ج ) در اثرهاي بي نام يا با نام مستعار.......... 89

د ) در آثار عكاسي و هنرهای کاربردی .......89

ه ) در اثرهاي سینمایی..............90

و ) در نرم افزارهاي رايانه اي.. 90

گفتار دوم : در حقوق معنوي................. 91

مبحث سوم : آثار الحاق...................91

فصل پنجم : محدوديت ها و استثنائات.........92

مبحث نخست : در قوانين ايران.......92

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس96

مبحث سوم : آثار الحاق...................98

فصل ششم : حقوق مرتبط.........98

مبحث نخست : در قوانين ايران.......98

الف ) اثرهاي مورد حمايت98

ب ) حقوق پديدآورندگان..99

ج ) معيارهاي حمايت......101

د ) مدت حمايت..............102

ه ) محدوديت ها و استثنائات...............103

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس..................104

الف ) اثرهاي مورد حمايت..................104

ب ) حقوق پديدآورندگان107

ج ) معيارهاي حمايت......109

د ) مدت حمايت..............110

ه ) محدوديت ها و استثنائات...............110

مبحث سوم : آثار الحاق.................112

فصل هفتم : ضمانت اجرا.......113

مبحث نخست : در قوانين ايران.....113

گفتار نخست : ضمانت اجراي مدني....114

گفتار دوم : ضمانت اجراي كيفري.......118

گفتار سوم : مقررات اداري و گمركي...121

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس..................122

مبحث سوم : آثار الحاق.................123

بخش سوم : آثار الحاق در حوزه مالكيت صنعتي.....124

فصل نخست : حقوق اختراعات..................125

مبحث نخست : اختراع و حق اختراع................125

گفتار نخست : در قوانين ايران.............125

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......128

مبحث دوم : شرایط اختراع............129

گفتارنخست : در قوانين ايران...............128

1) شرایط ماهوی129

الف-1) جدید بودن (تازگي داشتن)...........129

الف-1-1) تازگی محلی ( سرزمینی)..........131

الف -1-2) تازگی مطلق.........131

الف-1-3) تازگی نسبی..........132

زوال تازگی.........132

استثنائات وارد بر زوال تازگي.133

ب) ابتکاري بودن اختراع........136

ج) کاربرد صنعتی داشتن.........137

2 ) شرایط شکلی138

استثنائات ثبت اختراع..............139

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......145

استثنائات ثبت اختراع..............147

مبحث سوم : حقوق اعطایی...........149

گفتارنخست : در قوانين ايران...............149

الف )حقوق مادی...................149

ب ) حقوق معنوي..................152

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......152

مبحث چهارم : اعطای پروانه و واگذاری...........154

مبحث پنجم : اجازه بهره برداري...155

گفتار نخست : در قوانين ايران.............155

الف ) مجوزهای بهره برداری اختیاری......155

ب) مجوز بهره برداری اجباری...................156

ج) شرايط اعطاي مجوز اجباري.................156

د) ابطال یا لغو گواهینامه اختراع...............160

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......161

الف) مجوز بهره برداری اجباری...............161

ب) شرايط اعطاي مجوز اجباري................162

ج) ابطال یا لغو گواهینامه اختراع..............167

مبحث ششم: مدت حمايت............167

گفتار نخست : در قوانين ايران.............167

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......168

مبحث هفتم :رعایت حق تقدم.......168

گفتار نخست : در قوانين ايران.............168

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......169

مبحث هشتم : ضمانت اجراي مالكيت صنعتي..169

گفتار نخست : در قوانين ايران.............169

گفتار دوم : در موافقت نامه تريپس......173

الف ) وظیفه اثبات در ثبت فرآیند...............173

ب ) اقدامات موقتی................173

ج ) ضمانت اجرای مدنی.......175

د ) ضمانت اجرای کیفری.......175

مبحث نهم : آثار الحاق در حق اختراع...........176

فصل دوم : علائم تجاري........178

مبحث نخست : در قوانين ايران.....178

گفتار نخست : مدت حمايت...............180

گفتار دوم : مهلت استفاده از علامت جاري ثبت شده ............... 181 گفتار سوم : حقوق اعطايي.................. 181

گفتارچهارم : اعطاي پروانه و واگذاري ...................182

گفتارپنجم : علايم غير قابل ثبت ........183

گفتار ششم : ضمانت اجرا ..................184

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس .................185

گفتار نخست : مدت حمايت ..............185

گفتار دوم : حقوق اعطايي ...................186

گفتار سوم : اعطاي پروانه و واگذاري .187

گفتار چهارم : علائم مشهور ................188

گفتارپنجم : علائم غير قابل ثبت ........189

مبحث سوم : آثار الحاق ...............190

فصل سوم : طرح صنعتی ........190

مبحث نخست : در قوانین ایران ....190

گفتار نخست : شرائط ثبت و حمايت .191

گفتار دوم : طرحهای صنعتی غیر قابل ثبت .............192

گفتار سوم : موارد منع ثبت طرح صنعتی ................192

گفتار چهارم : حقوق اعطايي ...............193

گفتار پنجم : مدت حمایت ..................194

گفتار ششم : استثنائات طرح صنعتي .. 194

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس .................195

گفتار نخست : طرح صنعتی در کنوانسیون پاریس ..196

گفتار دوم : شرایط حمایت از طرح های صنعتی ....196

گفتار سوم : طرح های مسنوجات .......197

گفتار چهارم : حقوق اعطایی ...............197

گفتار پنجم : مدت حمایت ..................198

مبحث سوم : آثار الحاق ............... ...................198

فصل چهارم : نشانه هاي جغرافيايي ...........198

مبحث نخست : در قوانين ايران ....198

گفتار نخست : شرايط حمايت ............200

گفتار دوم : حمايت از نشانه هاي همنام .................200

گفتار سوم : نشانه هاي غير قابل حمايت ................201

گفتار چهارم : ضمانت اجرا .................202

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس .................202

مبحث سوم : آثار الحاق ..............205

فصل پنجم : طرحهاي ساخت مدارهاي يكپارچه ...........205

مبحث نخست : در قوانين ايران ....205

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس .................206

گفتار نخست : حوزه شمول مدارهاي يكپارچه .......210

گفتار دوم : مدت حمايت 212

مبحث سوم : آثار الحاق ................213

فصل ششم : اسرار تجاري .....213

مبحث نخست :در قوانين ايران .....213

مبحث دوم : در موافقت نامه تريپس .................215

گفتار نخست : مفهوم اسرار تجاري ....215

گفتار دوم :مصاديق اسرار تجاري ........216

گفتار سوم : معيارهاي تشخيص اسرار تجاري ........217

گفتار چهارم : مدت حمايت ................219

مبحث سوم : آثار الحاق ..219

نتيجه گيري: .............................220

منابع : ..........223